Thắng Kiều

Sáng lập Yendu Farm

“Hãy làm mọi việc từ trái tim và sự tử tế rồi bạn sẽ nhận được những kết quả xứng đáng.”

Xin chào! Bạn là ai và bạn đang kinh doanh gì?

Xin chào các bạn. Chúng mình là Yendu, một dự án về văn hóa bản địa và nông nghiệp tự nhiên. Yendu là kết quả, thực ra là hành trình, của vài người bạn yêu mến văn hóa và lối sống của các tộc người thiểu số tại Việt Nam. Một người sinh ra từ Tây Bắc, với sẵn tình yêu dành cho vùng đất và dân tộc của mình; người còn lại sinh ra ở miền biển miền trung Việt Nam nhưng đã mang tình yêu đặc biệt dành cho Tây Nguyên đại ngàn.

Yendu là phiên âm của từ có nghĩa là “Thương” trong ngôn ngữ của người Thái Tây Bắc. Tụi mình chọn Yendu cho hành trình này bởi vì mọi thành viên trong nhóm đều cảm thấy đã được đón nhận yêu thương từ cuộc đời và vì vậy cũng mong muốn sống yêu thương trong những gì tụi mình sẽ làm trong các dự án của Yendu.

Xem thêm: Kinh doanh trà mãng cầu, 9x thu 150 triệu/tháng

Một trong các dự án đầu tiên của Yendu, và cũng là nơi mà tụi mình và bạn bè đi về, là Yendu farm: một khu vườn ở trong làng của người Raglai và một khu rẫy ở gần bìa rừng. Yendu farm nằm ở huyện Khánh Sơn của tỉnh Khánh Hòa, vùng đất nằm gần cuối của nam Trường Sơn, có độ cao hơn 700m so với mực nước biển và cách những bờ biển cát trắng của Cam Ranh khoảng 40 cây số đường bộ. Ở đây khí hậu mát mẻ và đất đai phì nhiêu, thuận lợi cho việc trồng cây, làm vườn cũng như là nơi trở về cho tụi mình và bạn bè khi muốn dành cho bản thân mình một ít thời gian “dừng lại”.

Với Yendu farm, tụi mình muốn xây dựng một khu vườn bằng tình yêu thương, yêu thương với thiên nhiên và yêu thương với con người. Để khu vườn trở thành nơi thân thiện với cỏ cây và mọi sinh vật tìm đến, nghĩa là xây dựng sự đa dạng như cách tự nhiên đã xây dựng nên những khu rừng của mình, và không mang vào khu vườn các sản phẩm hóa học như phân bón hay thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ. Khu vườn được yêu thương sẽ lại yêu thương những người trú ngụ ở đó: không khí trong lành, đủ thứ hoa cỏ với đủ màu sắc và hương thơm, rồi mọi sản phẩm từ khu vườn cũng sẽ lành và tốt cho người sử dụng. Tụi mình bắt đầu khu vườn này tới nay đã hơn 2 năm và mỗi ngày vẫn tiếp tục học từ khu vườn và học để hoàn thiện khu vườn.

Xem thêm: Kinh doanh thực phẩm hữu cơ, nữ sinh kế toán thu 300 triệu/tháng

Ý tưởng lập vườn sinh thái đến từ đâu?

Trước khi bắt đầu Yendu farm, tất cả tụi mình đều sống và làm việc ở thành phố, nơi tụi mình đều rất yêu mến. Nhưng các thành phố lớn của mình đều gắn liền với ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm ánh sáng, khó khăn trong việc có được các thực phẩm sạch và an toàn. Môi trường sống đó làm ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của tụi mình và rất nhiều người thành phố. Vì lý do này mà tụi mình muốn tìm lại môi trường sống gần gũi với thiên nhiên, nơi có nhiều cây cối, có không khí trong lành, và có thể trồng được những sản phẩm sạch để sử dụng hàng ngày. Tụi mình cũng mong muốn có thể làm ra được nhiều sản phẩm tốt để phục vụ cho người thân, bạn bè và những ai có nhu cầu.

Lúc bắt đầu, không ai trong tụi mình có chuyên môn về nông nghiệp hay có nhiều kinh nghiệm về chăm sóc cây cối, vườn tược. Nhưng tụi mình đã may mắn tìm được nhiều nguồn tài liệu và khóa học sẵn có để học về nông nghiệp tự nhiên, là cách thức làm nông phù hợp với ước mong của tụi mình về Yendu farm. Rồi mỗi ngày, trong khu vườn, với cây cối, côn trùng, chim chóc, tụi mình được học thêm một chút về nông nghiệp tự nhiên từ chính khu vườn.

Xem thêm: Doanh thu 20 triệu/tháng từ vườn rau hữu cơ

Quá trình xây dựng vườn sinh thái như thế nào?

Mục tiêu của tụi mình là bản thân khu vườn sẽ có thể tự nuôi sống chúng. Mỗi cây trong vườn đều sẽ tạo ra những giá trị của riêng mình. Có cây tạo ra sản phẩm để bán và doanh thu dùng để trả cho việc duy trì khu vườn và cho những người làm vườn. Những cây khác ở đó để thu hút côn trùng, các loài thiên địch, tạo ra sinh khối để làm phân xanh cho đất, và tương trợ cho những cây khác trong vườn.

Trồng cây ăn trái như sầu riêng, bưởi, chôm chôm, nhãn, mít, xoài sẽ mất một khoảng thời gian khá lâu từ 3-5 năm để có thể thu hoạch. Còn những cây lâu hơn như măng cụt phải từ 9-12 năm mới có trái. Để duy trì được khu vườn, tụi mình đã trồng xen canh nhiều loại cây ngắn ngày.

Ngoài những loại rau củ, các loại đậu và bắp ngắn ngày để sử dụng tại Yendu farm, tụi mình bắt đầu trồng chuối và thơm giữa vườn cây ăn quả vào năm đầu tiên.

Sau một năm tụi mình đã có thu hoạch. Chuối được chế biến thành nhiều sản phẩm dùng tại vườn như mật từ quả chuối, dịch chuối để bón cho vườn hoa hồng, làm vi sinh vật bản địa để làm phân ủ. Vỏ thơm chín tụi mình cũng dùng tạo enzym để làm chất rửa. Chuối và thơm cũng được sấy khô để có thể bảo quản lâu và thuận tiện khi gửi về thành phố. Tụi mình cũng trồng nhiều loại hoa và các cây thảo dược như bạc hà, sả, nghệ, gừng, riềng, ngải cứu, ích mẫu, hương nhu… hoa hồng, cúc chi, cúc vạn thọ, đậu biếc, bụp giấm … để làm các loại trà, lá xông và siro.

Ngoài những nguyên liệu từ vườn, tụi mình cũng tận dụng những nguyên liệu sẵn có ở nơi này, được trồng hoặc phát triển tự nhiên và lâu đời trên nương rẫy của người Raglai hoặc, trong các khu rừng như củ riềng, lá trầu không, sả, gỗ xá xị…để chưng cất tinh dầu và nước cất. Một trong các sản phẩm của Yendu farm đang được rất nhiều người yêu thích là Nước cất lá trầu không và nước cất củ riềng. Các loại nước cất này này thường dùng để súc miệng hoặc xịt ngoài da nếu bị côn trùng cắn.

Xem thêm: Kinh doanh thực phẩm hữu cơ, nữ sinh kế toán thu 300 triệu/tháng

Bắt đầu bán sản phẩm từ vườn sinh thái đầu tiên như thế nào?

Gần như tất cả những sản phẩm chúng mình tạo ra đầu tiên là để phục vụ cho chính nhu cầu sử dụng của mình, sau đó thấy mọi thứ hiệu quả và có số lượng dư nên tụi mình bắt đầu phân phối để cho có nhiều người được sử dụng những sản phẩm đó hơn.

Vì là làm nông nghiệp tự nhiên, dựa trên sự phát triển của cây cối theo mùa, nên các sản phẩm của Yendu farm cũng hầu hết đều chỉ có theo mùa, đúng kiểu mùa nào thức nấy. Và vì mới bắt đầu nên các sản phẩm cũng không có số lượng nhiều.

Ví dụ mùa cà chua bi vừa rồi chúng mình dành sấy khô để làm món cà chua sấy khô ngâm dầu olive và thảo dược theo kiểu Ý. Cả một mùa chỉ làm được khoảng 60 hũ cà chua. Hay những cây hoa hồng trong vườn cũng được thu hoạch để làm trà hoặc syrup hoa hồng, vài tuần mới được một mẻ, nên số lượng cũng đang ở mức vừa phải. Chất lượng sản phẩm luôn là yếu tố hàng đầu đặt lên trên số lượng, cũng chính vì thế mà tụi mình được sự tin tưởng của mọi người.

Khi bắt đầu bán trà sả, số lượng khách hàng đặt mua khá nhiều mà lúc đó sản phẩm lại không có mấy, có những khách phải đợi 1 tới 2 tháng mới nhận được sản phẩm nhưng ai cũng thấy hài lòng và thoải mái vì được sử dụng những sản phẩm hoàn toàn tự nhiên. Cũng chính vì những khách hàng trân trọng các sản phẩm tự nhiên như vậy nên chúng mình không vội vàng để tạo ra số lượng ngay lập tức. Mà vẫn kiên trì với mục đích ngay từ ban đầu, tự trồng cây, tự chăm sóc, và làm ra sản phẩm để đưa tới tận tay khách hàng.

Kế hoạch sắp tới của bạn và Yendu Farm?

Chúng mình không chỉ đang bán những sản phẩm tự nhiên mà chúng mình còn dành tặng cả những câu chuyện của mình cho mỗi khách hàng. Những người mua hàng chủ yếu đến từ trang Facebook, là những người đã theo dõi quá trình khởi động dự án cho tới lúc làm ra sản phẩm. Mọi người đã nghe và xem các hình ảnh về một cuộc sống làm nông yên bình, một nơi có bầu không khí trong lành và những người hàng xóm hiền lành. Đó là những gì chúng mình chia sẻ với mọi người trên trang Fanpage Yendu Farm.

Và tụi mình mong ước, trong một thời gian tới đây, tụi mình không chỉ chia sẻ những câu chuyện và những sản phẩm từ vườn, mà còn có thể đón tiếp mọi người đến với Yendu farm. Tại đây, mọi người sẽ được tự mình trải nghiệm cuộc sống trong vườn, cũng như trải nghiệm vùng đất Khánh Sơn yên bình, trù phú nhưng cũng giàu văn hóa và truyền thống, đặc biệt, là văn hóa của cộng đồng người Raglai bản địa. Khi đó, tụi mình sẽ có cơ hội chia sẻ nhiều hơn về vùng đất này, cũng như các dự án khác về văn hóa của Yendu mà tụi mình vẫn đang ấp ủ.

Lời khuyên cho những người đang bắt đầu?

Chúng mình hạnh phúc vì có thể tạo ra những thứ hữu ích với Yendu – Thương. Đó có lẽ là thứ tạo nên sự bền vững cho dự án này. Nếu có một lời nhắn nhủ với các bạn, chúng mình chỉ muốn nói rằng: “Hãy làm mọi việc từ trái tim và sự tử tế rồi bạn sẽ nhận được những kết quả xứng đáng.”

Tìm bạn và shop của bạn ở đâu?

Các bạn có thể kết nối với mình tại:

Facebook cá nhân: https://www.facebook.com/thang.kieu.9

Fanpage Yendu Farm: https://www.facebook.com/YENDU-FARM-328370697997587