9x khởi nghiệp chế tác và ước mơ thay đổi định kiến trang sức Việt

Xin chào! Bạn là ai và bạn đang kinh doanh gì?

Mình là Bảo Long, sáng lập dự án Ado. Fine Jewelry từ đầu năm 2018. Ban đầu, dự án chỉ là công cụ để mình kiếm thêm thu nhập và thỏa mãn với đam mê cá nhân. Nhưng sau đó, mình đã thực hiện dự án với mục tiêu thay đổi thị hiếu về trang sức của người Việt Nam theo hướng tích cực hơn.

Mình muốn thay đổi sự nhìn nhận của mọi người về giá trị của 1 món đồ trang sức được chế tác bởi tay nghề cao. Do hiện tại, mình thấy người Việt Nam thường mua trang sức để tích trữ theo kiểu tài sản và sẽ chọn loại rẻ tiền để đeo.

Trang sức cũng giống như quần áo vậy, có những loại cao cấp đắt tiền chỉ có thể mua 1-2 lần/năm. Cái mà khách hàng bỏ tiền ra mua để trầm trồ thán phục và trân trọng chính là giá trị lao động của người chế tác.

Bản thân là một người làm đồ thủ công, chính khoảnh khắc khách hàng “vỡ òa cảm xúc” vì hài lòng và được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của trang sức sẽ khiến mình hạnh phúc và được truyền động lực làm việc. Đó cũng chính là giá trị mà mình mong muốn khách hàng sẽ nhìn nhận ở Ado. Fine Jewelry.

Hiện tại mô hình Ado. Fine Jewelry vẫn còn nhỏ. Lượng đơn trung bình khoảng 2 ngày/ đơn mà team chính lại chỉ có 2 người nên ở một số công đoạn, tụi mình phải gia công bên ngoài như in 3D, đúc nhẫn,…

Thời điểm trước dịch, Ado. Fine Jewelry đạt doanh thu gần 200 triệu cho toàn team chủ yếu đến từ phân loại đá và vàng. Sau khi trừ ra lợi nhuận thu về thì mình sẽ dành khoảng 50 triệu để tái đầu tư.

Xem thêm: Vốn 10 triệu, xây dựng cửa hàng đồ cói top 1 nhiều bài đánh giá

Ý tưởng kinh doanh trang sức chế tác từ đâu?

Vào năm 2012, trước khi ra trường mình có cùng bạn khởi nghiệp sản xuất làm giày đi mưa. Nhưng cuối cùng do còn non kinh nghiệm, vốn cũng hạn hẹp nên tụi mình từ bỏ và tách ra. 

Đến năm 2017, mình đi làm công ty nhưng sau một thời gian lại cảm thấy không hợp vì mình không hạnh phúc khi làm việc. Cũng vào khoảng thời gian đó, mình được tiếp xúc với trang sức và đá quý.

Chuyện là sếp mình dư tiền nên hay mua đá phong thủy về để đầy nhà. Sau đó sếp thấy có cơ hội thì đã nhập về để bán. Sếp hay nói về đá quý nhưng kiến thức lại không đúng mà chỉ nói theo kịch bản bán hàng.

Xem thêm: Từ pha chế mùi hương, cô gái thành công với nến thơm và tinh dầu

Vốn mình cũng có gốc gác trong mảng này nên nghe qua đã không phục. Mình có gia đình làm trang sức. Ba mình đã có gần ba mươi mấy năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này và có tiếng với tất cả thợ kim hoàn lớn tuổi, làm nghề lâu năm ở Sài Gòn. Mình nghĩ đây cũng là thế mạnh của bản thân mà người khác không có nên đã quyết định kinh doanh theo hướng này luôn.

Rồi vào năm 2018, mình bắt đầu làm nhẫn toàn thời gian. Lúc đó mình vẫn làm công ty và dự án chỉ là phần thêm. Nhưng làm một lúc 2 công việc khiến mình không tập trung được cho bên nào cả. Cuối cùng mình đã quyết định nghỉ việc để đầu tư toàn phần cho Ado. Fine Jewelry.

Xem thêm: Doanh thu 500 triệu/tháng từ kinh doanh trầm hương

Quá trình chế tác trang sức theo yêu cầu như thế nào?

Vì mỗi sản phẩm của Ado. đều được mình đặt làm riêng biệt nên quy trình bán hàng cũng như làm ra sản phẩm cũng không giống những bên khác.

Bước 1: Trang sức dựa trên phong thuỷ

Mình chọn màu coi theo ngày giờ sinh, tuổi của khách. Ngoài ra mình sẽ dựa vào độ tuổi và nghề nghiệp để tư vấn khách hàng nên chọn màu sắc như thế nào.  

VD: kiểu dáng nhẫn dành cho cô 50 tuổi sẽ khác với bạn 20 tuổi, nhân viên sale (bán hàng) xe ô tô thì sẽ được tư vấn màu khác sếp tổng, người bán bảo hiểm thì màu khác với cô giáo,…

Bước 2: Tư vấn dựa trên ngân sách

Các loại đá, màu sắc, chất liệu (kim loại) sẽ được lựa chọn phù hợp với ngân sách mà khách đưa ra.

Về đá

Khi mua đá, cái đẹp mà mỗi người thích sẽ khác nhau. Có bạn thích đá tự nhiên (nature) có rạn, có người thích dòng trong suốt thôi. Để chọn được 1 viên đá vừa đẹp lại vừa hợp rất khó. Vì vậy khi bỏ tiền ra mua 1 viên đá, chỉ cần bạn thấy thích, thấy vui thì sẽ tin vào quyết định của mình. Kể cả có đi theo 1 chiều hướng xấu thì bạn vẫn tìm cách khắc phục. Đó là tư duy chủ động.

Về màu sắc

Đá tác động đến tâm lý con người và màu sắc ảnh hưởng đến tâm trạng. Ví dụ người cần cảm giác nhẹ nhàng, bình yên thì nên chọn màu xanh lá hoặc xanh dương. Người thích cảm giác cạnh tranh, sôi nổi có thể chọn màu ánh kim nhiều hay màu đỏ. Ngay cả các sắc độ khác nhau cũng có tác động khác nhau. Như màu xanh dương cũng có màu rất nồng, nực nội nhưng có màu lại rất nhẹ nhàng. 

Về kiểu dáng đá thì sẽ có người thích đá vuông, đá tròn, oval,…

Bước 3: Ký thác tiền để lấy đá

Khách hàng sẽ cần trả trước một số tiền, một khoản đặt cọc (chuyển khoản tiền đá) như một lời xác nhận để mình bắt tay làm sản phẩm.

Bước 4: Dựng mẫu 3D 

Tiếp đến là bước dựng mẫu 3D dựa trên mẫu đá và kích thước thực tế của viên đá. Mình sẽ phải tính toán thông số kỹ thuật sao cho sản phẩm vừa khít viên đá. Vì nếu ổ hộp rộng hoặc sát quá thì đá không đính được nên ổ hộp phải vừa đủ. 

Công đoạn làm mẫu khá phức tạp do đòi hỏi cần làm đúng khoảng 80%. Mình sẽ tính dư ra thông số 1 xíu để khi thợ chế tác có thể chỉnh sửa trong quá trình làm khuôn. Cũng chính vì phải canh dư để khi thợ hoàn kim đánh lại sẽ có xác mà mài nên khi nhìn file 3D sẽ hơi thô. 

Bước 5: Làm sản phẩm

Quy trình làm sử dụng rất nhiều công nghệ: từ dựng mẫu 3D – in 3D => công cụ tẩy rửa vật liệu in => đúc: làm khuôn (khuôn thạch cao, khuôn sáp, hoặc khuôn kim loại => đúc (đúc thường, đúc chân không, đúc kỹ thuật cao) => làm nguội, cắt gọt chi tiết thường cuối cùng là mài dũa, đánh bóng.

Để đốt nóng lò đã mất 8h nên trung bình mình sẽ mất 10 – 15 ngày cho việc hoàn thiện 1 mẫu nhẫn.

Những sản phẩm chế tác đầu tiên được bán như thế nào?

Truyền miệng từ bạn bè, người quen

Mình bắt đầu dự án từ số 0. Vào những ngày đầu, mình bán trên Facebook cá nhân, trong vòng người quen, bạn bè, bạn của bạn,… Thời gian ấy mình đầu tư về mẫu mã đa dạng. Mình bán 1 vài mẫu rẻ không cần quá nhiều kỹ thuật cao. Sau này mình chuyển sang bán hàng cao cấp thì hình thức quảng bá truyền miệng là nhiều. Chủ yếu khách hàng sẽ là founders của các doanh nghiệp. Người này mua, có người khác thấy đẹp thì hỏi và cứ vậy “tiếng lành đồn xa”. 

Nguồn khách từ những người am hiểu về đá quý 

Mình quan niệm, cái mình bán là niềm tin chứ không phải bán trang sức hay đá quý. Mình có hợp tác kinh doanh với những anh ở hội đá quý Việt Nam. Đây là nguồn khách chất lượng của dự án. Cũng có số bên khác biết làm trang sức với đá quý nhưng không hoàn toàn hiểu hết về nó. Vì vậy tệp khách hàng hiểu biết về đá sẽ tìm đến Ado.

Kinh nghiệm thực tế khi chế tác trang sức theo yêu cầu?

Thuận lợi – mỗi sản phẩm là độc nhất

Khách hàng đến với Ado sẽ nhận được sự hài lòng vì được tư vấn toàn diện về quy trình làm 1 sản phẩm. Mình thường sẽ báo giá cao hơn 1 xíu để khách hàng không gặp tình trạng chi quá tay như trong trường hợp giá vàng lên cũng sẽ không bị ảnh hưởng ngân sách dự kiến. 

Với đối tượng khách hàng của Ado, họ là những người yêu và trân trọng giá trị lao động. Vì vậy họ sẽ chấp nhận nâng mức ngân sách, chi trả nhiều hơn để nhận lại chất lượng cao hơn, sản phẩm ưng ý hơn và có giá trị hơn.

Đây là quan điểm đúng về phong thuỷ: chọn 1 viên đá đúng thì năng lượng khuếch đại lên nhiều. Tiền nào của đó. Một viên đã được tư vấn đúng đắn và có năng lượng cao sẽ mang đến điều tốt đẹp cho khách hàng, làm ăn phát đạt và họ lại quay lại đặt tiếp.

Khó khăn

Hiện tại, dịch bệnh cũng ảnh hưởng khá nhiều đến tình hình kinh doanh của dự án. Ngoài ra, một bài toán mà Ado. cần giải quyết chính là mô hình hiện tại khó mở rộng hay phát triển lên vì chú trọng đến tính cá nhân và đặt khâu tư vấn làm trọng tâm.

Lượng khách hàng chưa đủ nhiều để chuyển đổi mô hình kinh doanh lớn nhưng mình đang có kế hoạch. Khi đơn hàng đủ nhiều thì dự án sẽ chuyển đổi 100% về khâu tự sản xuất.

Bài học quan trong nhất khi mở cửa hàng chế tác trang sức?

Hiểu về sản phẩm

Như lúc trước, mình có kiếm được viên đá rất đẹp nhưng khi đi nhẫn lại không vừa mắt. Đó là vì mình chưa hiểu biết đủ nhiều và cần phải học hỏi thêm qua từng sản phẩm làm ra để nâng cao thẩm mỹ. Có hiểu sản phẩm thì mới có thể tư vấn và có niềm tin vào sản phẩm thì mới bán được.

Luôn mong muốn cải thiện sản phẩm

Mình muốn hoàn thiện sản phẩm từng chút một nên luôn nỗ lực, cố gắng học thêm, nghiên cứu các khâu từ vẽ 3D, in 3D, đúc,… Mình còn tìm hiểu các kỹ thuật hút chân không, phải có bàn rung, bàn đổ thạch cao như thế nào,… Rồi lại phải tìm đơn vị nào có kỹ thuật đó để thuê ngoài vì chi phí tự đúc rất cao.

Còn rất nhiều những máy móc, công nghệ khác mình cần tìm tòi, nghiên cứu, để giải thích được, đánh giá được tại sao một sản phẩm lại đẹp, Tiêu chí đánh giá là gì… Đây còn là vấn đề kỹ thuật chứ không thể dựa vào cảm tính để trả lời.

Công cụ, phần mềm gì cần khi vận hành tiệm chế tác?

Mình chỉ dùng mỗi Excel để quản lý công việc.

Bạn có đang tuyển người cộng tác hay nhân viên không?

Hiện tại mình chưa có ý định tuyển thêm. Nhưng tương lai, khi mô hình có sự chuyển đổi lớn hơn về quy mô thì sẽ cần. Quan điểm tuyển dụng của mình là người phải có hiểu biết về đá và bản chất đúng của nó.

Lời khuyên cho người mới bắt đầu nghề chế tác?

Sắp xếp thời gian hợp lý để khâu vận hành tiết kiệm thời gian nhất

Khi lựa chọn khởi nghiệp, bạn sẽ không có thời gian bắt đầu và kết thúc của 1 ngày làm việc. Ban đầu công việc sẽ rất rối ren. Nhưng sau này quen, mọi thứ đã ổn định thì công việc sẽ được giải quyết nhanh gọn hơn. Sắp xếp công việc là rất quan trọng trong khởi nghiệp. Bạn phải hiểu rõ trình tự công việc và không để thời gian chết nhiều để bị gián đoạn hay thậm chí làm chậm trễ các khâu khác. 

Kiên trì và đặt niềm tin vào công việc mình làm 

Bạn cần có cam kết với bản thân mình và kiên trì với nó. Dù chưa có kết quả bạn cũng phải kiên trì. Thay đổi về lượng thì cũng thay đổi về chất, khi làm đủ nhiều 1 thao tác bạn sẽ biết bước nào là thừa thải và chuyển đổi thành 1 mô hình khác. 

Xác định được tình hình kinh doanh chung thời điểm hiện tại

Không có 1 công thức chung để thành công cho các mô hình kinh doanh. Mỗi giai đoạn sẽ là một bài toán khác nhau. Điều cần làm là phải xác định được mình đang làm gì, ở đâu, vào thời điểm nào.

Lúc bắt đầu, khách hàng chi tiền rất thấp, khoảng 200 đến 300 ngàn cho một chiếc nhẫn. Dần dần, mình nhìn thấy cơ hội ở phân khúc cao hơn rồi tự tập tành thiết kế để cho ra các mẫu đẹp hơn và giá trị tăng thành 500 – 700 ngàn. Đó là lúc cơ hội đến với mình và dự án.

Tìm bạn và cửa hàng chế tác trang sức của bạn ở đâu?

Fanpage: facebook.com/ado.jewelry 

FB cá nhân: facebook.com/phongnguyenbaolong

Tóm tắt